میلگرد، به پروفیلی با سطح مقطع دایره‌ای و توپر گفته می‌شود که بیشتر افراد، با نوع فلزی آجدار آن که در ساختمان‌سازی کاربرد دارد، آشنا هستند.

درحالت عادی، جنس میلگرد از فولاد میباشد، اما افراد باید بدانند که تنوع درتولید این محصول، بسیار بالا میباشد و در صنعت، انواع میلگرد، تولید و از آنها استفاده میشود.

بررسی انواع میلگرد از نظر جنس

میلگردها در کل به دو دسته‌ی میلگردهای ساده و میلگردهای آجدار تقسیم میشوند. انواع میلگرد از نظر‌ جنس به این ترتیب میباشد؛

میلگرد اروپایی،

فولاد کربن،

گالوانیزه،

اپوکسی،

فایبرگلاس،

پلیمری،

ضدزنگ،

تقویتی و

ترانس.

میلگرد اروپایی:

مهم‌ترین ویژگی میلگرد اروپایی، جنس آن میباشد که بیشتر از منگنز ساخته شده است. میلگرد اروپایی، مقاوم‌ترین میلگرد از نظر ویژگی خم‌شوندگی میباشد.

از ویژگی‌های دیگر این میلگرد میتوانیم به این مورد اشاره کنیم که کار با آن بسیار راحت میباشد.

درکل استفاده از این میلگرد برای مناطق زلزله‌خیز و یا برای پروژه‌هایی که نیاز به ساختاری یکپارچه و همسان دارند، توصیه نمیشود.

میلگرد فولادکربن:

رایج‌ترین میلگرد، میلگرد فولادکربن است که میتوان از آن در هر پروژه‌ای، به‌ جز چند مورد استثنا، استفاده نمود. بزرگترین ضعف میلگرد فولاد کربن این است که خیلی زود فرسوده میشود. اگر مقدار فرسایش زیاد باشد، باعث شکستگی بتن‌های اطراف خود میشود. برای اقلیمی که امکان دارد در آن میلگرد در معرض اشباع آب و‌رطوبت قرار بگیرد، گزینه‌های بهتر و مناسب‌تری نسبت به میلگرد فولادکربن وجود دارد. به هرصورت، می‌توان نتیجه گرفت که بهترین نوع میلگرد موجود از لحاظ قدرت و استحکام کششی، میلگرد فولادکربن میباشد.

میلگرد اپوکسی:

میلگرد اپوکسی، در واقع همان میلگرد فولادکربن با پوشش اپکسی میباشد.

این میلگرد، دارای مقاومت نسبی مشابه میلگرد فولادکربن است. اما در برابر فرسایش مقاومت بیشتری دارد.

با این وجود، پوشش اپوکسی، فوق‌العاده ظریف میباشد. هرچه آسیبِ بیشتری به پوشش اپوکسی وارد شود، مقاومت آن نسبت به فرسودگی کمتر میشود.

میلگرد گالوانیزه:

میلگرد گالوانیزه نسبت به میلگرد فولادکربن، تا ۴۰ برابر بیشتر، مقاومت در برابر خوردگی از خود نشان میدهد و به همین علت است که نسبت به میلگردهای اپوکسی قیمت بالاتری دارند.

میلگرد پلیمری:

میلگرد پلیمری، محصولی کامپوزیتی میباشد که از آن به جای میلگردهای فولادکربن استفاده می‌شود و به طور شایان توجهی از خسارات ناشی از فرسایش میلگرد در محیط های اسیدی و خورنده جلوگیری مینماید.استفاده از میلگرد پلیمری، در مناطقی که در مجاورت با میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی قرار نگرفته‌اند، بهترین انتخاب برای مسلح کردن بتن میباشد. این میلگرد، به دليل مقاومت بالا و مناسبی كه در برابر سولفات‌ها و کلریدها و همینطور مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و فرسایش، به شدت مورد استفاده قرار میگیرند.

میلگرد فایبرگلاس:

قیمت میلگرد فایبرگلاس یا الیاف شیشه بسته به نوع الیاف آن متفاوت است؛ میلگرد فایبرگلاس یا الیاف‌شیشه نوعی آرماتوراست که از رشته‌های شیشه و ماده‌ای به نام رزین ساخته میشود.

از مزایای آن میتوان به عایق بودن در برابر جریان الکتریسیته و مقاومت بالا در برابر بارگذاری ناگهانی اشاره نمود.

این مزایا توأم با مقاومت در برابر خوردگی و وزن سبک، باعث شده تا میلگرد فایبرگلاس مورد توجه مهندسین عمران قرار بگیرد.

میلگرد فایبر گلاس یا الیاف شیشه را می‌توان جایگزینی مقرون به صرفه‌ای  برای تقویت سازه‌های بتنی دانست. استفاده از این محصول به‌خصوص در مناطقی که نیاز به زیرساخت‌های پایدار و مهم و اساسی است، می‌تواند مفید واقع شود..

آرماتوربندی لایه‌های بالایی در عرشه‌ی پل ها و کف پارکینگ‌ها و سالن‌های صنعتی، از کاربردهای میلگرد فایبرگلاس میباشد.

میلگرد ضدزنگ:

میلگرد فولادی ضدزنگ، به عنوان بهترین نوع میلگرد قابل استفاده برای بیشتر پروژه های موجود میباشد و همچنین گران‌ترین میلگرد موجود در بازار است. این میلگرد، حدود ۸ برابر گران قیمت‌تر از میلگردهای اپوکسی میباشد.

با این وجود، استفاده از میلگردهای ضدزنگ در تمام موارد، به جز چند مورد خاص، بسیار پرهزینه میباشد.

اما میلگردهای ضدزنگ، 1500 برابر در برابر فرسایش، نسبت به میلگرد فولادکربن از خود مقاومت نشان میدهند. میلگردهای فولادی ضدزنگ، در شبکه‌بندی‌ها و تقویت‌کننده‌ها و نگه‌دارنده‌ها و فرفورژه‌کاری‌ها استفاده میشوند و بیشترین کاربرد آن‌ها، در صنعت راه و ساختمان برای جبران مقاومت کششی بتن میباشد.

میلگردها انواع مختلفی دارند که بر حسب خاصیت‌ها و کاربردشان مورد استفاده قرار می‌گیرند ولی بیشترین نوعی که در صنعت بتن‌ریزی کاربرد دارد، فولاد معمولی میباشد.

میلگرد تقویتی:

میلگردهای تقویتی، از شمش‌های فولادی نورد گرم تولید میشوند که با توجه به ویژگی‌های فنی‌شان، برای بالابردن مقاومت در مقابل انواع نیروهای کششی استفاده میشوند.

مهمترین ویژگی این نوع میلگرد، مقاومت کششی بسیار بالا میباشد. میلگردهای تقویتی تا 180 درجه خم میشوند و به آسانی در قسمت‌های مختلفی از سازه‌ها به کار میرود.

میلگرد ترانس:

میلگرد ترانس، نوع دیگری از میلگردها میباشد که سطح آن صیقل داده شده است. این نوع میلگرد، علاوه بر مصرف در ساختمان سازی، برای مصرف در تزئینات هم به‌کار میرود.

میلگرد ترانس انواع مختلفی دارد و هر کدام بر حسب کاربرد و ویژگی هایی که دارند، در موقعیت های مختلفی استفاده میشود.

از مهمترین انواع میلگرد ترانس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

میلگرد ترانس بلبرینگ خور

ترانس دوپولیش

ترانس مفتول

ترانس شش پر

ترانس سنگ خورده

انواع میلگرد از نظر سایز:

میلگردها از نظر سایزبندی هم به دسته‌بندی‌های مختلفی تقسیم میشوند. هر کدام از سایزهای میلگرد دارای ضخامت و قطر متفاوتی هستند و کاربردهای خاصی دارند.

انواع مختلف سایزهای میلگرد؛

۸

۱۰

۱۲

۱۴

۱۶

۱۸

۲۰

۲۲

۲۵

۲۸

۳۲

انواع میلگرد از نظر کارخانه‌های تولید:

کارخانه‌های مختلفی در زمینه تولید میلگرد فعالیت میکنند.

کشور ما از لحاظ تولید میلگرد به خودکفایی رسیده و در این زمینه به کشورهای دیگر وابسته نمیباشد. دلیل این مسئله این است که حجم استفاده از میلگرد در ساختمان‌سازی و صنایع مختلف بالاست. از مهمترین کارخانه‌های تولید میلگرد در ایران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛

کارخانه‌ی ذوب آهن اصفهان

کارخانه‌ی راد همدان

کارخانه‌ی ظفر بناب

کارخانه‌ی امیرکبیر خزر

کارخانه‌ی میانه

کارخانه‌ی سیادن ابهر

کارخانه‌ی هشترود

کارخانه‌ی نیشابور

و…

انواع استاندارد میلگرد:

A1

A2

A3

A4

بخش زیادی از میلگردها در ایران، توسط کارخانه‌ی ذوب‌آهن اصفهان تولید می‌شوند که مطابق با استاندارد روسی هستند.